2023માં વિશ્વના દરેક ત્રીજા વ્યક્તિની નોકરી જોખમમાં, વસ્તીનો ત્રીજા ભાગ મંદીના ભય હેઠળ!

ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF)ના વડા ક્રિસ્ટાલિના જ્યોર્જિવાએ ચેતવણી આપી છે કે 2023માં વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થાનો એક તૃતીયાંશ ભાગ મંદીનો શિકાર બની શકે છે. IMFના વડાએ કહ્યું છે કે 2022માં ફુગાવાના પ્રકોપનો સામનો કર્યા બાદ 2023માં મંદી આવી શકે છે અને આ વર્ષે ગત વર્ષ કરતા વધુ મુશ્કેલ સ્થિતિ જોવા મળી શકે છે. જ્યોર્જિવાએ આશંકા વ્યક્ત કરી છે કે 2023માં અમેરિકા, યુરોપિયન યુનિયન અને ચીનમાં આર્થિક મંદીની અસરને કારણે વિશ્વની એક તૃતીયાંશ અર્થવ્યવસ્થા મંદીની ઝપેટમાં આવી શકે છે.

ચીન માટે ઘણા પડકારો છે
IMFના વડાએ પોતાની ચેતવણીમાં અલગથી ચીનનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. ક્રિસ્ટાલિના જ્યોર્જિવાએ કહ્યું છે કે ચીનને 2023 સુધી મુશ્કેલ શરૂઆતનો સામનો કરવો પડશે. વાસ્તવમાં તેની ઝીરો-કોવિડ નીતિ લાગુ કરીને, 2022માં ચીનનો આર્થિક વિકાસ નોંધપાત્ર રીતે ધીમો પડી ગયો છે. પરિણામે 40 વર્ષમાં પ્રથમ વખત એવું બની શકે છે કે 2022માં ચીનનો વિકાસ દર વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થાની સરેરાશથી નીચે રહી શકે છે.

જ્યોર્જિવાએ કહ્યું કે આગામી કેટલાક મહિના ચીન માટે મુશ્કેલ સાબિત થશે અને ચીનના વિકાસ દર પર નકારાત્મક અસર પડશે, જેના કારણે વૈશ્વિક વિકાસ દરમાં પણ ઘટાડો થશે. આ ચેતવણી રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ, મોંઘવારી, વ્યાજદરમાં વધારો અને ચીનમાં કોવિડ-19 મહામારીની નવી લહેરની અસરને કારણે વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થા પર વધતા દબાણના સ્વરૂપમાં આવી છે. આ નિવેદનની સાથે તેમણે એમ પણ કહ્યું છે કે જે દેશોમાં હાલમાં મંદીની અસર જોવા મળી રહી નથી, તે દેશોની મોટી વસ્તી પણ મંદી જેવી સ્થિતિ અનુભવશે. આવી સ્થિતિમાં, આ વર્ષ નોકરી અને પગાર વધારાના સંદર્ભમાં ભારતના લોકો માટે નિરાશાજનક સાબિત થઈ શકે છે.

કોવિડ નીતિમાં ફેરફાર છતાં ચિંતા
ચીનમાં ઝીરો કોવિડ પોલિસી નાબૂદ અને અર્થવ્યવસ્થા ખુલી જવા છતાં કોવિડના વધતા કેસોએ ત્યાંના લોકોને ચિંતામાં મૂકી દીધા છે. તે જ સમયે, IMF એ પણ કહ્યું છે કે આગામી મહિનાઓમાં કોવિડ સંક્રમણની બીજી લહેર ચીનની અર્થવ્યવસ્થા પર નકારાત્મક અસર કરી શકે છે. કોવિડ નીતિમાં ફેરફાર પછી નવા વર્ષ પર પોતાના પ્રથમ સંબોધનમાં, ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે કહ્યું છે કે આપણે નવા યુગમાં પ્રવેશી રહ્યા છીએ જેમાં વધુ પ્રયત્નો અને એકતાની જરૂર પડશે.

ઓક્ટોબરમાં ચીનની વૃદ્ધિની આગાહી
ઓક્ટોબરમાં, IMFએ 2022 માટે તેના વૈશ્વિક આઉટલુકના આધારે 2022માં ચીનનો વિકાસ દર 3.2 ટકા રહેવાનો અંદાજ મૂક્યો હતો. જ્યારે 2023માં ચીનનો વિકાસ દર પણ વધીને 4.4 ટકા થવાનું કહેવાયું હતું. જો કે, ત્યારથી વૈશ્વિક પ્રવૃત્તિઓમાં સતત નબળાઈ જોવા મળી રહી છે. હવે IMFના વડાની તાજેતરની ટિપ્પણીઓ સંકેત આપી રહી છે કે ચીનના અંદાજ અને વૈશ્વિક વિકાસ દરમાં વધુ ઘટાડો થઈ શકે છે. IMF જાન્યુઆરીમાં સ્વિટ્ઝર્લેન્ડના દાવોસમાં વર્લ્ડ ઇકોનોમિક ફોરમ દરમિયાન નવા અંદાજો જારી કરશે.

CEBRએ 2023માં મંદીનો ભય વ્યક્ત કર્યો 
આ પહેલા સેન્ટર ફોર ઈકોનોમિક્સ એન્ડ બિઝનેસ રિસર્ચ એટલે કે CEBRના એક રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે ગયા વર્ષે વ્યાજ વધારાની અસરને કારણે 2023માં વિશ્વ મંદીની અસર થઈ શકે છે. વાસ્તવમાં, ઊંચા વ્યાજ દરો ઘણી અર્થવ્યવસ્થાઓને સંકોચવાનું કારણ બની શકે છે. CEBR અનુસાર, વૈશ્વિક અર્થતંત્ર 2022માં $100 ટ્રિલિયનના આંકને વટાવી ગયું હતું પરંતુ વ્યાજ દરોમાં સતત વધારો થવાને કારણે 2023માં તેમાં ઘટાડો થવાની ધારણા છે.

ફુગાવાનો ભય ટળી જાય ત્યાં સુધી વ્યાજદર વધશે
CEBRના રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મોંઘવારી સામેની લડાઈ હજુ પૂરી થઈ નથી. આવી સ્થિતિમાં, અર્થવ્યવસ્થામાં સંકોચનની સંભાવના હોવા છતાં, કેન્દ્રીય બેંક 2023 માં તેનું કડક વલણ જાળવી શકે છે. CEBR ના આ અંદાજો હોવા છતાં, એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે 2037 સુધીમાં વિશ્વની જીડીપી બમણી થઈ જશે કારણ કે વિકાસશીલ અર્થતંત્રો સમૃદ્ધ દેશોની અર્થવ્યવસ્થા સમાન બની જશે. શક્તિના બદલાતા સંતુલનથી 2037 સુધીમાં પૂર્વ એશિયા અને પેસિફિક ક્ષેત્ર વૈશ્વિક ઉત્પાદનના ત્રીજા ભાગથી વધુ હિસ્સો જોશે, જ્યારે યુરોપનો હિસ્સો ઘટીને પાંચમા ભાગથી પણ ઓછો થઈ જશે.

ચીન માટે ખરાબ સમાચાર
આ દરમિયાન ચીન માટે રિપોર્ટમાં ખરાબ સમાચાર સામે આવ્યા છે. CEBR અનુસાર, અમેરિકાને પાછળ છોડીને ચીન 2036ના બદલે 2042 સુધીમાં વિશ્વની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની જશે. તેનું કારણ ચીનની શૂન્ય કોવિડ નીતિ અને પશ્ચિમી દેશો સાથે વધતો વેપાર તણાવ છે જેણે ચીનના વિસ્તરણને ધીમું કર્યું છે. CEBRએ હવે 2030ને બદલે 2028થી આર્થિક રાહતની આશા વ્યક્ત કરી છે. પરંતુ વૈશ્વિક અર્થતંત્રમાં વાસ્તવિક રિકવરી 2036 પહેલા નહીં થાય. આટલું જ નહીં, તાઈવાનને અંકુશમાં રાખવાના બેઈજિંગના પ્રયાસથી તેના પર વેપાર પ્રતિબંધો લાગી શકે છે, જેની અસર ચીન અને વિશ્વના વિકાસ પર વધુ પડી શકે છે.