ભાજપની પ્રચાર મશીનરી ખૂબ જ મજબૂત છે અને પાર્ટીની માતૃ સંસ્થા આરએસએસ આ મશીનરીની પહોંચને વ્યાપક બનાવે છે. RSS-BJP અભિયાનનો મૂળ આધાર હંમેશા મધ્યયુગીન ઈતિહાસને વિકૃત કરીને અને જાતિ અને લિંગ પદાનુક્રમ પર આધારિત પ્રાચીન ભારતની સભ્યતા અને સંસ્કૃતિના મહિમાને વિકૃત કરીને મુસ્લિમોનું રાક્ષસીકરણ રહ્યું છે. સંઘ પરિવાર સમયાંતરે અલગ-અલગ થીમનો ઉપયોગ કરતું આવ્યું છે. એક થીમ એ છે કે મુસ્લિમ રાજાઓએ હિંદુ મંદિરોનો નાશ કર્યો. આ રામમંદિર આંદોલનનો મૂળ સંદેશ હતો. ત્યારે દેશની સુરક્ષા પણ મુખ્ય વિષય છે, જેમાં પાકિસ્તાનને ભારતનો દુશ્મન કહેવામાં આવે છે. બાબરી મસ્જિદના ધ્વંસ પહેલા, તેમણે અન્ય મુસ્લિમ વિરોધી થીમ્સની સાથે મુસ્લિમોના ભારતીયકરણ વિશે પણ વાત કરી હતી.

છેલ્લા દાયકામાં, તેમણે ‘અચ્છે દિન’ વિશે વાત કરી અને અન્ય ઘણા નારા પણ લગાવ્યા, જેમ કે મહિલાઓની સુરક્ષા, દરેક વ્યક્તિના ખાતામાં 15 લાખ રૂપિયા જમા થશે અને દર વર્ષે બે કરોડ લોકોને રોજગાર મળશે. કોંગ્રેસને ભ્રષ્ટ પાર્ટી સાબિત કરવાનો પ્રયાસ પણ કરવામાં આવ્યો હતો. અણ્ણા આંદોલન આરએસએસ સાથે સંકળાયેલા સંગઠનોના સમર્થન અને આશ્રયથી ચલાવવામાં આવ્યું હતું, જેના કારણે ઘણા વર્ષો સુધી લોકોના મનમાં એ વાત રહી કે કોંગ્રેસ ભ્રષ્ટ નેતાઓની પાર્ટી છે. ત્યારબાદ 2019ની ચૂંટણીમાં પુલવામા-બાલાકોટને મુદ્દો બનાવવામાં આવ્યો અને અમને કહેવામાં આવ્યું કે માત્ર ભાજપ સરકાર જ દેશની રક્ષા કરી શકે છે. જો કે, આ સમયગાળા દરમિયાન મુસ્લિમ વિરોધી પ્રચાર પણ ચાલુ રહ્યો. કહેવાની જરૂર નથી કે આરએસએસ-ભાજપના પ્રચારકો સત્ય અને તથ્યોને બહુ મહત્વ આપતા નથી.

આ (2024)ની ચૂંટણીમાં અપેક્ષા એવી હતી કે અયોધ્યામાં રામ મંદિર ભાજપની હોડીને સાઇડલાઇન કરી દેશે. જ્ઞાનવાપીનો મુદ્દો પણ હતો. પરંતુ તે ટૂંક સમયમાં સ્પષ્ટ થઈ ગયું કે જનતા રામ મંદિર-જ્ઞાનવાપી જેવા મુદ્દાઓથી કંટાળી ગઈ છે અને તેની કોઈ ખાસ અસર થવાની નથી. લોકો તેમની કથળતી સામાજિક-આર્થિક સ્થિતિ વિશે વધુ ચિંતિત છે અને ભવ્ય રામ મંદિર વિશે ઓછી. આ પછી બીજેપી-આરએસએસે ફરી એકવાર તેમની જૂની યુક્તિઓ અપનાવવાનું નક્કી કર્યું. તે યુક્તિ મુસ્લિમોનો વિરોધ કરવાની અને સમાજને ધાર્મિક આધાર પર વિભાજીત કરવાની છે.

મિસ્ટર મોદીએ મુસ્લિમોને તેમનો ચૂંટણી મુદ્દો બનાવ્યો અને કોંગ્રેસના ચૂંટણી ઢંઢેરામાં સમાજના નબળા વર્ગો (આદિવાસી, દલિતો અને ધાર્મિક લઘુમતીઓ), મહિલા સશક્તિકરણ, રોજગાર અને યુવાનો માટે ઇન્ટર્નશિપ વગેરેને ન્યાય આપવાનું વચન આપ્યું.

આરએસએસ અને તેની સંલગ્ન સંસ્થાઓ લાંબા સમયથી સમાજના નબળા વર્ગો માટે ન્યાયના વિરોધીઓ છે. આરએસએસની સ્થાપના 1925 માં થઈ હતી કારણ કે દલિતોએ તેમના અધિકારો માટે અવાજ ઉઠાવવાનું શરૂ કર્યું અને સમાજમાં મહિલાઓની સક્રિયતા અને ભાગીદારી વધવા લાગી. ભાજપને સમજાયું કે અનામત અને હકારાત્મક ભેદભાવની નીતિઓ પર રાહુલ ગાંધીના ભારની જનતા પર સકારાત્મક અસર પડી રહી છે. હવે ભાજપ ખુલ્લેઆમ કહી શકતો નથી કે તે અનામતની વિરુદ્ધ છે. આ ઉપરાંત તેમને રાહુલ ગાંધીના વધતા ગ્રાફનો પણ સામનો કરવો પડ્યો હતો. આ દિશામાં પહેલું પગલું આરએસએસના વડાની ખોટી રજૂઆત હતી કે આરએસએસ ક્યારેય અનામતનો વિરોધ કરતું નથી.

બીજી તરફ મોદી નવી ખીચડી બનાવી રહ્યા છે. તેઓ કહે છે, “…કોંગ્રેસ દલિતો અને પછાત વર્ગો માટે નક્કી કરાયેલા ક્વોટાને ઘટાડીને મુસ્લિમોને અનામત આપવા માંગે છે, જે બંધારણની વિરુદ્ધ છે. બાબાસાહેબે દલિતો, પછાત વર્ગો અને આદિવાસીઓને જે અનામતનો અધિકાર આપ્યો હતો, કોંગ્રેસ અને ભારતનું ગઠબંધન તેને ધર્મના આધારે મુસ્લિમોને આપવા માંગે છે.”

મોદીએ કોંગ્રેસના ચૂંટણી ઢંઢેરામાં જાતિ ગણતરીની વાતનો પણ ઉપયોગ કર્યો હતો અને તેને તેમના મુસ્લિમ વિરોધી પ્રચારમાં સમાજનો એક્સ-રે ગણાવ્યો હતો. જૂઠ બોલવાના નવા રેકોર્ડ બનાવતા તેમણે કહ્યું હતું કે કોંગ્રેસ એક્સ-રે કરશે તે જાણવા માટે કે કયા હિન્દુ પાસે સોનું અને પૈસા છે અને પછી તેને ઘૂસણખોરોમાં વહેંચશે (જે મુસ્લિમો માટે ભાજપ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાયેલ શબ્દ છે). હિંદુઓ અને ખાસ કરીને હિંદુ મહિલાઓને ડરાવવા માટે તેમણે કહ્યું કે, “મારી માતાઓ અને બહેનો, તેઓ તમારું મંગળસૂત્ર પણ છોડશે નહીં. કોંગ્રેસનો ઢંઢેરો કહે છે કે જો તેમની સરકાર બનશે તો દેશના દરેક વ્યક્તિની સંપત્તિનો સર્વે કરવામાં આવશે. અમારી બહેનો પાસે કેટલું સોનું છે અને સરકારી કર્મચારીઓ પાસે કેટલી મિલકત છે તે શોધી કાઢો…. તેમણે એમ પણ કહ્યું છે કે અમારી બહેનોની માલિકીનું સોનું તમામ લોકોમાં સમાનરૂપે વહેંચવામાં આવશે ?” તેમણે કહ્યું કે “હિંદુ મહિલાઓનું મંગળસૂત્ર છીનવીને મુસ્લિમોને આપવામાં આવશે.”

આ બધું કહીને તેઓ એક કાંકરે અનેક નિશાનો મારવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. પ્રથમ, કોંગ્રેસના ઢંઢેરાની ટીકા કરવી, બીજું, મુસ્લિમોને નિશાન બનાવવું અને ત્રીજું, હિન્દુ મહિલાઓને ડરાવવા. છેવટે, કોઈ કેટલા જૂઠાણાં બોલી શકે? તેમને વિશ્વાસ છે કે મોટી સંખ્યામાં લોકો તેમના જુઠ્ઠાણા પર વિશ્વાસ કરશે. તેઓ જાણે છે કે સંઘ પરિવારના પ્રતિબદ્ધ કાર્યકર્તાઓ, તેના આઈટી સેલ અને કોર્પોરેટ ગૃહો દ્વારા નિયંત્રિત ટીવી ચેનલો અને અખબારો એ સુનિશ્ચિત કરશે કે સામાન્ય લોકોનો મોટો વર્ગ આ સફેદ જૂઠાણાને ગંભીરતાથી લેશે. તેમણે ગરીબ ભેંસને પણ તેમના પ્રચારમાં ખેંચી હતી, જેને બીજેપીની ગાય-કેન્દ્રિત કથામાં ક્યારેય સ્થાન મળ્યું નથી. “જો તમારી પાસે બે ભેંસ છે, તો કોંગ્રેસ તેમાંથી એક તમારા ઘેરથી બહાર કાઢશે.”

અને પછી ભાજપ-મોદીના ચૂંટણી પ્રચારમાં પાકિસ્તાનની ચર્ચા ન થાય તે કેવી રીતે શક્ય છે. મોદીજીએ કહ્યું કે પાકિસ્તાન ઈચ્છે છે કે ભારતમાં નબળી સરકાર બને. ફહાદ ચૌધરી નામના એક સજ્જન કે જેઓ પાકિસ્તાનના ભૂતપૂર્વ મંત્રી છે, તેમણે કહ્યું હતું.