નવસારી મનપા અને જિલ્લા તંત્ર દ્વારા આયોજિત ગણેશ વર્કશોપમાં એક હજારથી વધુ નાગરિકો માટીના ગણેશ બનાવ્યા…
વાત્સલ્યમ સમાચાર
મદન વૈષ્ણવ
*પોતાના હાથથી માટીની મૂર્તિ બનાવવી એ માત્ર કૌશલ્ય નહિ, પણ કુદરત માટે કૃતજ્ઞતા દર્શાવવાનો શ્રેષ્ઠ ઉપાય છે.*
*આજે બાળક સાથે બાળપણ ફરી જીવવાનો અને કલાત્મક શક્તિ સાથે જોડાવાનો અનોખો અનુભવ થયો.”-જિલ્લા કલેક્ટર ક્ષિપ્રા આગ્રે*
નવસારી, તા.૨૫ દર વર્ષે ગણેશોત્સવના અવસરે હજારો મૂર્તિઓ નદીઓ અને તળાવોમાં વિસર્જિત કરવામાં આવે છે, જેનાથી પાણીનું પ્રદૂષણ અને જળચર પ્રાણીઓને મોટું નુકસાન થાય છે. આવી સ્થિતિમાં માટીની મૂર્તિઓ પર્યાવરણ બચાવની દિશામાં સારા વિકલ્પ રૂપે ઉદ્ભવે છે. પર્યાવરણને બચાવવાની તાતી જરૂરિયાતને ધ્યાનમાં રાખીને નવસારી જિલ્લા વહીવટી તંત્ર અને નવસારી મહાનગરપાલિકા દ્વારા તાજેતરમાં ઇકો-ફ્રેન્ડલી ગણેશ બે-દિવસીય વર્કશોપનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. નવસારીમાં યોજાયેલા આ વર્કશોપમાં ૧૦૦૦થી વધુ નાગરિકોએ ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લીધો હતો. વાલીઓ અને બાળકોએ પોતાના હાથે માટીની મૂર્તિ બનાવી પર્યાવરણ બચાવવા પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવી હતી. આટલુ જ નહિં બાળકોએ પોતાના હાથે બનાવેલી મૂર્તિની જ પોતાના ઘરોમાં સ્થાપના કરશું એમ સંકલ્પબધ્ધ પણ થયા હતા.
*પાર્ટીશિપન્ટ: શ્રીમતી પરિતા સોની*
આ વર્કશોપમા ભાગ લેનારાઓ પૈકી એક મહિલા શ્રીમતી પરિતા સોનીએ પોતાના પ્રતિભાવ જણાવતા કહ્યું હતું કે, આ વર્કશોપમા હુ મારી દિકરી સાથે આવી છું આ વર્કશોપનું ખુબ જ સારુ આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. ભવિષ્યમા પણ આ પ્રકારના વર્કશોપ થવા જોઇ જે પર્યાવરણ બચાવવાની સાથે સાથે ભારતિય સંસ્કૃતિ અને માટી સાથેના જોડાણને પ્રસ્થાપિત કરે છે. નવસારી મહાનગરપાલીકા અને જિલ્લા તંત્રનો આભાર કે તેમણે આ ઉમદા પહેલ ઉપાડી છે.
*માટીની મૂર્તિઓ દ્વારા પર્યાવરણને અનુકૂળ ઉજવણીને પ્રોત્સાહન આપવું જોઇએ:-વર્કશોપના ટીચર, કલ્પના શાહ*
મૂળ વડોદરા નિવાસી એક એન્જીનીયર તથા માટીની મૂર્તિ નિર્માણ કલામાં પારંગત શ્રીમતી કલ્પના શાહે પોતાના અભિપ્રાય વ્યક્ત કરતા જણાવ્યું કે, પરંપરાગત હસ્તકલાકૃતિ માત્ર કળા નહીં પરંતુ સંસ્કૃતિનો જીવંત વારસો છે. જાતે મૂર્તિ બનાવો ત્યારે એ હંમેશા પરફેક્ટ નથી હોતી પરંતુ આપણે પોતાના હાથે બનાવેલી મૂર્તિ સાથેનો ભાવનાત્મક જોડાણ અલગ જ હોય છે. શાળાના બાળકોને આ ઉંમરે પર્યાવરણ બચાવવા જાગૃત કરીશુ તો ભવિષ્યમા આની અસર ચોક્કસ દેખાશે. વધુમાં તેમણે માટીની મૂર્તિઓ દ્વારા પર્યાવરણને અનુકૂળ ઉજવણીને પ્રોત્સાહન આપવાનું મહત્વ પણ ઉજાગર કર્યું હતું તથા આવી પ્રવૃતિઓ થકી સ્થાનિક કારીગરો પ્રત્યે આદર અને નવી પેઢીમાં સર્જનાત્મકતા પ્રત્યે રસ જગાવવા સ્થાનિક તંત્રની સરાહના કરી હતી.
નવસારી જિલ્લામાં સાંસ્કૃતિક વારસો જળવાઈ રહે અને સાશ્વત વિકાસની દિશામાં નવસારી મહાનગરપાલિકા પાછળ ન રહી જાય તે હેતુથી, આવનારા ગણેશોત્સવને ધ્યાનમાં રાખી નવસારી મહાનગરપાલિકા અને જિલ્લા તંત્રના સંયુક્ત ઉપક્રમે ઇકો-ફ્રેન્ડલી ગણેશ મુર્તિ બનાવવાના વર્કશોપનું ખુબ જ સુંદર આયોજન થયું હતું. આ વર્કશોપમાં જિલ્લા કલેક્ટરશ્રી ક્ષિપ્રા આગ્રે તથા જિલ્લા વિકાસ અધિકારીશ્રી પુષ્પલતા પોતાનાં બાળકો સાથે પાર્ટીશિપન્ટ તરીકે જોડાયા હતા.
*આપણી અંદરની કલાત્મક તથા સર્જનાત્મક શક્તિને ઉજાગર કરવાની તક મળી છે.- કલેક્ટર ક્ષિપ્રા આગ્રે*
કલેક્ટર ક્ષિપ્રા આગ્રે જણાવ્યું હતું કે, “પ્લાસ્ટર ઓફ પેરિસ, પ્લાસ્ટિક અથવા અન્ય હાનિકારક સજાવટી સામગ્રીનો ઉપયોગ કર્યા વિના, માત્ર માટીથી બનાવેલી સુંદર મૂર્તિઓ આજે નાગરિકોએ પોતાના હાથે તૈયાર કરી છે. આ વર્કશોપ દ્વારા આપણે ભૂલી ગયેલા માટીકામ જેવા સંસ્કૃતિના ભાગોને ફરી યાદ કરી શક્યા છીએ અને આપણી અંદરની કલાત્મક તથા સર્જનાત્મક શક્તિને ઉજાગર કરવાની તક મળી છે.” તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું કે, “આજે મેં વહિવટી તંત્રના ભાગ તરીકે નહીં પરંતુ એક પાર્ટીશિપન્ટ તરીકે મારા દીકરા સાથે ભાગ લીધો જેમાં મને લાગ્યું કે, નવી હોબીઝ અપનાવવાને બદલે વિસરાઈ ગયેલા શોખને ફરી જીવંત કરવો વધુ આનંદદાયક છે. આજે બાળક સાથે બાળપણ ફરી જીવવાનો અને કલાત્મક શક્તિ સાથે જોડાવાનો અનોખો અનુભવ થયો.”
*ગુજરાત રાજ્યની સાથે સાથે નવસારી મહાનગરપાલીકા દ્વારા ગણેશ ઉત્સવને લઇને પર્યાવરણ બચાવવાની દિશામાં વિવિધ સ્પર્ધાઓનું આયોજન*
સાંસ્કૃતિક વારસાનું જતન થાય અને પરંપરાગત લોકસંસ્કૃતિનો કલા વારસો લોકો સુધી પહોંચે તે હેતુસર સરકારશ્રી દ્વારા ‘શ્રેષ્ઠ શ્રી ગણેશ પંડાલ મહોત્સવ–૨૦૨૫’ પ્રતિયોગિતાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. જેમાં મુખ્યત્વે પંડાલ શણગાર, સામાજીક સંદેશ, ઈકો-ફ્રેન્ડલી ગણેશ પ્રતિમા, દેશભક્તિની ઝાંખી, સ્વદેશી પ્રેરણા, પંડાલની સ્થળ પસંદગી વગેરે મુદ્દાઓનો ખાસ ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે. આ ઉપરાંત વિજેતા ગણેશ પંડાલોને રોકડ પુરસ્કાર તથા સન્માન આપવામાં આવશે.જેમાં પ્રથમ ક્રમાંકે ૫ લાખ, દ્વિતીય ક્રમાંકે ૩ લાખ તથા તૃતિય ક્રમાંકે ૧.૫૦ લાખ જેવી માતબાર રકમ પુરસ્કાર રૂપે મળશે. આટલુ જ નહી, મહાનગરપાલીકા દ્વારા પણ ગણેશ ઉત્સવને લઇને પર્યાવરણ બચાવવાની દિશામાં ઘણી સ્પર્ધાઓનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. જેમાં પર્યાવરણમૈત્રી પંડાલ ડિઝાઇન, વરસાદી પાણી સંરક્ષણ જાગૃતિ, સોલર ઉર્જાનો ઉપયોગ, સામૂહિક ભાગીદારી, પુનઃઉપયોગી ગણપતિ શણગાર સામગ્રી, સજીવ રંગોળી અને કુદરતી રંગોનો ઉપયોગ, સીડ ગણપતિ સંકલ્પના, પાણી વગરનું વિસર્જન મોડેલ, પ્રત્યેક માટે સુલભતા, દેશી સામગ્રી અને ચાઈનીઝ વસ્તુઓથી મુક્તિ જેવી અલગ અલગ વિષયને લગતી સ્પર્ધાનું અયોજન ગણેશ પંડાલો માટે કરવામાં આવ્યું છે. મહાનગરપાલિકા દ્વારા ઈકો ફ્રેન્ડલી ગણેશા પ્રતિયોગિતામાં પ્રથમ ક્રમાંકે ૫૦ હજાર, દ્વિતીય ક્રમાંકે ૨૫ હજાર તથા તૃતિય ક્રમાંકે ૧૫ હજાર પુરસ્કાર રકમ ગણેશ પંડાલને મળશે.
*માત્ર તહેવાર નહીં, એક જવાબદારી*
ગણેશોત્સવને ભક્તિ અને ઉત્સાહ સાથે આપણી સંસ્કૃતિમાં પર્યાવરણ બચાવવા માટેના ભાવને પણ સ્થાન આપવું જોઈએ. પોતાના હાથથી માટીની મૂર્તિ બનાવવી એ માત્ર કૃતિશીલતા નહિ, પણ કુદરત માટે કૃતજ્ઞતા દર્શાવવાનો શ્રેષ્ઠ ઉપાય છે. આવી પહેલો દ્વારા નવસારી જિલ્લા તંત્રએ નાગરિકોને માત્ર તહેવાર ઉજવવાનો નહિ, પણ કુદરતની સાથે સુમેળ સાધવાનો પણ સંદેશ પાઠવ્યો છે જે સરાહનિય છે.
