પ્રાકૃતિક ખેતીથી આર્થિક ક્રાંતિ: અરવિંદભાઈ પટેલે આમળાની ખેતીથી કમાયા દોઢ કરોડ રૂપિયા
રિપોર્ટર
હિતેન્દ્ર ગોસાઈ
અમદાવાદ
આમદાની અઠન્ની, ખર્ચા રૂપૈયા’ જેવી કહેવતને સાચી રીતે ખોટી સાબિત કરતા દેત્રોજ તાલુકાના ઘેલડા ગામના ખેડૂત અરવિંદભાઈ પટેલે માત્ર આમળાની ખેતી દ્વારા દોઢ કરોડ રૂપિયાની આવક મેળવી આંચકો આપ્યો છે. માત્ર આઠમા ધોરણ સુધી ભણેલા આ ખેડૂતની સફળતાને કારણે આજે તેઓ મલ્ટિનેશનલ કંપનીના સીઈઓ જેટલી આવક ધરાવતા ખેડૂત તરીકે જાણીતાં બન્યા છે.
અરવિંદભાઈ પાસે ઘેલડા ગામમાં લગભગ ૪૦૦ વીઘાની જમીન છે. શરૂઆતમાં તેઓ પરંપરાગત પદ્ધતિથી ખેતી કરતા હતા, પણ સરકારે પ્રોત્સાહન આપેલી પ્રાકૃતિક ખેતીની દિશામાં પગલાં ભરતા તેમને નવા આર્થિક ઊંચાઈઓએ પહોંચાડી દીધા છે. છેલ્લા પાંચ વર્ષથી તેઓ સંપૂર્ણ રીતે પ્રાકૃતિક ખેતી કરી રહ્યા છે.
ગત વર્ષે માત્ર આમળાની ખેતીમાંથી તેમણે અંદાજે રૂ. ૧.૫ કરોડની આવક મેળવી હતી. ૨૦૧૫થી ૨૦૧૭ વચ્ચે તેઓએ ત્રીસ લાખ કરતાં વધુ રૂપિયાના આમળાનું ઉત્પાદન કર્યું હતું, પરંતુ પ્રાકૃતિક પદ્ધતિ અપનાવ્યા પછી આવકમાં ચાર ગણો વધારો થયો છે.
અરવિંદભાઈના પરિવારમાં પત્ની અને બે પુત્રો છે. ઘરના તમામ સભ્યો ખેતીમાં સહભાગી બને છે, તેમ છતાં મુખ્ય નિયંત્રણ અને દેખરેખ તેઓ જાતે જ રાખે છે. આમળા સિવાય તેઓ સરગવાની પણ ખેતી કરે છે.
તેમનું કહેવું છે કે, “હું અગાઉ પરંપરાગત ખેતી કરતો હતો, પણ જ્યારે મને પ્રાકૃતિક ખેતીના ફાયદા સમજાયા, ત્યારથી મેં સંપૂર્ણ રીતે એ જ પદ્ધતિ અપનાવી. આજે મને ચાર ગણું વધુ ઉત્પાદન મળે છે.”
પ્રાકૃતિક ખેતી તરફનો તેમનો વળાવ આત્મા પ્રોજેક્ટ હેઠળ શરૂ થયો. આ પ્રોજેક્ટ દ્વારા તેમને આણંદ કૃષિ યુનિવર્સિટીનો પ્રવાસ કરાવવામાં આવ્યો હતો, જ્યાં તેમને પ્રગતિશીલ ખેડૂતો સાથે મળીને નવી ખેતી પદ્ધતિઓ વિશે જાણકારી મળી. તેમાંથી સરગવાની ખેતી શરૂ કરવાનો પ્રેરણાસ્ત્રોત બન્યો.
જિલ્લા આત્મા પ્રોજેક્ટના કે.કે. પટેલ જણાવે છે કે, “અમદાવાદ જિલ્લામાં પ્રાકૃતિક ખેતીનો ક્રમ તેજીથી વધ્યો છે અને તેની અસરકારકતા પણ સ્પષ્ટ જોવા મળી રહી છે.”
આ સફળતા બદલ અરવિંદભાઈને જિલ્લામાં સર્વશ્રેષ્ઠ આત્મા ફાર્મર એવોર્ડથી પણ નવાજવામાં આવ્યા છે. આમળાની ખેતી જેવી સરળ લાગતી ખેતી દ્વારા તેઓએ જે આર્થિક સફળતા મેળવી છે, તે અન્ય ખેડૂતો માટે એક જીવંત પ્રેરણાસ્ત્રોત બની છે.
