ભાષાઓની જનની “સંસ્કૃત” વિષે ટીકા કરાય??

આ દૈવી ભાષાની મીઠાશ અને ઉંડાણ સમજવા શાસ્રોના એક એક સૂત્રમાં ડુબકી મારવી પડે…….

સંસ્કૃતને ભાષાઓની જનની કહેવાય છે ત્યારે શું આપણે તેના વિષે ટીકા કરવા સક્ષમ છીએ?? ના નથી જ

દૈવીભાષા સંસ્કૃતની મીઠાશ ,એક ટુંકા વાક્યમાંથી ગ્રંથ બની શકે તેવું ઉંડાણ,સંસ્કૃતની ગહનતા,ગ્રંથ વૈભવ,ભવ્ય વારસોદિવ્ય સંવાદો……કદાચ એક જન્મ ઓછો પડે તેમાં   માત્ર ડુબકી નહી ઉંડાણમાં જવામાં,આવી ભાષામાં તે વખતે ઋષીઓ મળે તો પરસ્પર પુછતા કે

किं तपो वर्धते?

अथ किम।

તો વળી  ગ્રંથ રચયિતા

ગ્રંથનુ નામ

ગ્રંથનો વિષય

ગ્રંથના કર્તા

ગ્રંતયનુ પ્રયોજન

ગ્રંથના અધીકારી…..વગેરે જણાવીને દાખલા તરીકે યોગશાસ્ર રચયિતા  ઋષિ પતંજલિજીએ પહેલુ સુત્ર લખ્યુ…..

अथ योगानुशासनम।

હવે….યોગ…અનુશાસન વિષે …..

આ એક જ સુત્ર ઉપર અનેક તંદુરસ્ત ચર્ચા થઇ શકે

કે

તો “હવે” પહેલા શું હતુ?? શું કહ્યુ હશે??

અથવા

શું શું તૈયારી બાદ યોગ વિષે આગળ વધી શકાય……વગેરે અર્થ થાય રસપ્રદ ચર્ચા થાય….મજ્જા જ આવ્યા રાખે

સંસ્કૃત ભાષાનું વ્યાકરણ અને એ વ્યારણનું વેૈવિધ્ય ……આ શાશ્ર્વત ભાષાની ભવ્યતા દર્શાવે છે (જો કે મહદ અંશે વ્યાકરણ નદ વળગી રહેવાનુ દરેક ભાષામાં લુપ્ત થતુ જાય છે તે ચિંતાની બાબત છે)

ત્યારે આવી ભાષા અંગે ભાષા ,સાહિત્ય,સંશોધનના ઉંડાણમાં જઇ અવિરત મોતી શોધી લાવતા આશિષ ખારોડ એ

હિમાંજય પાલીવાલ
ચેરમેન,
ગુજરાત રાજ્ય સંસ્કૃત બોર્ડની અખબારી યાદી share કરી તે જોઇએ……..

 

DMK નેતા શ્રી દયાનિધિ મારનના સંસ્કૃત વિરોધી નિવેદનને ગુજરાત સરકાર દ્વારા સંસ્કૃત ભાષાના ગૌરવ, સંરક્ષણ અને સંવર્ધન માટે સ્થાપવામાં આવેલા ‘ગુજરાત રાજ્ય સંસ્કૃત બોર્ડ’ના અધ્યક્ષ દ્વારા સખત શબ્દોમાં વખોડવામાં આવે છે.

સંસદના વર્તમાન સત્રમાં DMK સાંસદ દયાનિધિ મારન દ્વારા સંસ્કૃત ભાષા વિરુદ્ધ બનાવટી અને ઘૃણાસ્પદ અને અપમાનજનક નિવેદનની હું સખત નિંદા કરું છું. સંસ્કૃત એ ભારતની જ્ઞાન પરંપરાની આત્મા છે અને આ ભાષાનો વિરોધ કરવો એ ભારતીય સંસ્કૃતિ, પરંપરા અને સભ્યતા પર પ્રહાર કરવા સમાન છે.
સંસ્કૃત એ માત્ર ભારતની સૌથી જૂની ભાષા નથી, પરંતુ વૈશ્વિક સ્તરે જ્ઞાન, વિજ્ઞાન, ચિકિત્સા, ગણિત, તત્વજ્ઞાન, યોગ અને સાહિત્યનો પાયો પણ છે. યુનેસ્કો સહિત અનેક આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ દ્વારા સંસ્કૃતને સૌથી વધુ વૈજ્ઞાનિક ભાષા તરીકે માન્યતા આપવામાં આવી છે. આવી સ્થિતિમાં, સંસદમાં આ ભાષા વિરુદ્ધ અનિયંત્રિત ટિપ્પણી કરવી એ ભારતીય ઓળખ અને સાંસ્કૃતિક વારસાનું ઘોર અપમાન છે.
સંસ્કૃત ભાષા અને સાહિત્યે માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ વિદેશોમાં પણ મોટાભાગની ભાષાઓના વિકાસમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે, પરંતુ મહાન ભારતીય સંસ્કૃતિનો પાયો પણ નાખ્યો છે, જેની ક્ષિતિજ પ્રાચીન સમયથી આધુનિક સમય સુધી વિસ્તરેલી છે. આજે પણ, સંસ્કૃત પ્રાચીન ભારતના અનન્ય સાંસ્કૃતિક વારસાના ભંડાર તરીકે સેવા આપવાનું ચાલુ રાખે છે. એટલું જ નહીં, વિશાળ સામાજિક, ભૌગોલિક અને સાંસ્કૃતિક વિવિધતા હોવા છતાં આ મહાન ભૂમિની એકતા જાળવી રાખવા માટે સંસ્કૃત સૌથી મજબૂત અને સૌથી સ્થાયી શક્તિ તરીકે અડગ રહે છે. સંસ્કૃત એ સોફ્ટ પાવરનો સૌથી અગ્રણી સ્ત્રોત છે જે આજે વિશ્વમાં ભારત પાસે છે. સંસ્કૃત તેના પ્રાચીન વિજ્ઞાન દ્વારા આધુનિક વિજ્ઞાનને સૈદ્ધાંતિક આધાર પણ પૂરો પાડે છે. તેથી, ભારતના સર્વાંગીણ વિકાસ માટે સંસ્કૃત ભાષા અને સાહિત્યનું જતન અને પ્રચાર સર્વોચ્ચ મહત્વ છે.
લોકસભાના અધ્યક્ષ શ્રી ઓમ બિરલાએ સંસદમાં સંસ્કૃતના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપ્યું છે, પ્રશ્નો પૂછવા અને જવાબ આપવાની છૂટ આપી છે અને સંસ્કૃતના પ્રચાર માટે હકારાત્મક વાતાવરણ ઊભું કર્યું છે તે ખૂબ જ પ્રશંસનીય છે. આનાથી ભારતના પ્રાચીન ગ્રંથો અને શાસ્ત્રોની પ્રાસંગિકતા તો જળવાઈ રહેશે જ, પરંતુ આવનારી પેઢીઓને સંસ્કૃતનો અભ્યાસ કરવાની પ્રેરણા મળશે.
સંસ્કૃત વિરોધી માનસિકતા એ ભારત વિરોધી માનસિકતા સમાન છે, કારણ કે આ ભાષા ભારતની આધ્યાત્મિક, વૈજ્ઞાનિક અને સાંસ્કૃતિક પ્રગતિનું પ્રતીક રહી છે. તેમણે કહ્યું કે DMK નેતાનું આ નિવેદન મામૂલી રાજકીય લાભ માટે ભારતીય સંસ્કૃતિને નબળી પાડવાનો પ્રયાસ છે, જેને કોઈ પણ સંજોગોમાં સ્વીકારી શકાય નહીં.
કેન્દ્ર સરકાર, ગુજરાત સરકાર અને લોકસભાના અધ્યક્ષ શ્રી ઓમ બિરલા દ્વારા સંસ્કૃત ભાષાના ઉત્થાન અને સંરક્ષણ માટે કરવામાં આવી રહેલા પ્રયાસોની હું ખૂબ પ્રશંસા કરું છું. વર્તમાન સરકાર નવી શિક્ષણ નીતિ (NEP 2020) હેઠળ સંસ્કૃત ભાષાને પુનર્જીવિત કરવા અને તેને મુખ્ય પ્રવાહમાં લાવવા માટે પગલાં લઈ રહી છે.

આ સંદર્ભે, માનનીય વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્રભાઈ મોદીના સારા સંકલ્પો મુજબ, સંપૂર્ણ જાગૃતિ અને ગંભીરતા સાથે પોતાની જવાબદારીઓ નિભાવતી વખતે, ગુજરાત સરકારે 2020માં ‘ગુજરાત રાજ્ય સંસ્કૃત બોર્ડ’ની રચના કરી છે. ગુજરાત રાજ્ય સંસ્કૃત બોર્ડને ગુજરાત સરકારની સંસ્કૃત સંબંધિત નીતિઓ અને યોજનાઓના અમલીકરણ માટે નોડલ એજન્સી તરીકે કામ કરવાનો વિશેષાધિકાર છે. આદરણીય મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ પટેલના નેતૃત્વમાં અમે સંસ્કૃત ભાષાના મહિમા, જતન, સંવર્ધન અને સંશોધનના કાર્યને આગળ વધારવા માટે થઈને અમે સંકલ્પબદ્ધ છીએ.
હું વિદ્વાનો, શિક્ષકો, વિદ્યાર્થીઓ અને સંસ્કૃત પ્રેમીઓને આ પ્રાચીન ભાષાના પ્રચાર અને અધ્યયન-અધ્યાપન માટે સાથે મળીને કામ કરવા વિનંતી કરું છું. “સંસ્કૃત એ માત્ર ભૂતકાળની ભાષા નથી પણ ભવિષ્યની ભાષા પણ છે. તેનું જતન કરવું એ આપણી સાંસ્કૃતિક અને રાષ્ટ્રીય ફરજ છે.

___________

—-regards

bharat g.bhogayata

Journalist (gov.accredate)

b.sc.,ll.b.,d.n.y.(GAU),journalism (hindi),ind. relation &personal mnmg.(dr.rajendraprasad uni.)

 

jamnagar

8758659878

bhogayatabharat@gmail.com