અસંવેદનશીલ અને અમાનવીય… સુપ્રીમ કોર્ટે અલ્હાબાદ હાઇકોર્ટના ‘સ્તનને સ્પર્શ કરવો બળાત્કાર નથી…’ ના નિર્ણય પર સ્ટે આપ્યો
પોતાનો ચુકાદો આપતી વખતે, હાઈકોર્ટે કહ્યું હતું કે સગીરાના સ્તનને સ્પર્શ કરવો અને તેના પાયજામાની દોરી તોડી નાખવી એ બળાત્કાર કે બળાત્કારનો પ્રયાસ નથી. આ એક મહિલાના ગૌરવ પર હુમલો કરવાનો મામલો છે પણ તેને બળાત્કારનો પ્રયાસ ન કહી શકાય. હાઈકોર્ટના જજની આ ટિપ્પણી પર સુપ્રીમ કોર્ટે નારાજગી વ્યક્ત કરી છે.
નવી દિલ્હી. સુપ્રીમ કોર્ટે બળાત્કાર અંગે અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના ચુકાદામાં કરવામાં આવેલી ટિપ્પણીઓ સામે સખત વાંધો વ્યક્ત કર્યો છે, તેને અસંવેદનશીલ અને અમાનવીય ગણાવી છે અને તેના પર રોક લગાવી દીધી છે.
સર્વોચ્ચ અદાલતે કહ્યું કે હાઈકોર્ટના આદેશમાં કરવામાં આવેલી ટિપ્પણીઓ કાયદાના સિદ્ધાંતોથી અજાણ છે અને અસંવેદનશીલ અને અમાનવીય અભિગમ દર્શાવે છે. એટલા માટે તેમના પર પ્રતિબંધ લાદવામાં આવ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે, જે પોતાની પહેલ પર કેસની સુનાવણી કરી રહી છે, તેણે કેન્દ્ર સરકાર, ઉત્તર પ્રદેશ સરકાર અને હાઇકોર્ટમાં આરોપી પક્ષોને નોટિસ જારી કરી છે.
કોર્ટે આગામી સુનાવણી 15 એપ્રિલના રોજ નક્કી કરી છે અને એટર્ની જનરલ આર. વેંકટરામણી અને સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાને સુનાવણીમાં મદદ કરવા વિનંતી કરી છે. હાઈકોર્ટની ટિપ્પણીઓ પર સુપ્રીમ કોર્ટનો સ્ટેનો અર્થ એ છે કે સંબંધિત કેસના આરોપીઓ ન્યાયિક કાર્યવાહીમાં લાભ મેળવવા માટે તેનો ઉપયોગ કરી શકશે નહીં.
સંબંધિત કેસમાં, આરોપીએ 11 વર્ષની સગીર પર બળાત્કારના કથિત ગુના માટે નીચલી અદાલત દ્વારા જારી કરાયેલા સમન્સને હાઇકોર્ટમાં પડકાર્યો હતો.
સગીરાના સ્તનને સ્પર્શ કરવો એ બળાત્કાર નથી: હાઈકોર્ટ
હાઈકોર્ટે પોતાના આદેશમાં કહ્યું હતું કે સગીરાના સ્તનને સ્પર્શ કરવો અને તેના પાયજામાની દોરી તોડી નાખવી એ બળાત્કાર કે બળાત્કારનો પ્રયાસ નથી. આ એક મહિલાના ગૌરવ પર હુમલો કરવાનો મામલો છે પણ તેને બળાત્કારનો પ્રયાસ ન કહી શકાય. હાઈકોર્ટે ખાસ ન્યાયાધીશના સમન્સ ઓર્ડરમાં ફેરફાર કર્યો હતો.
આ વિવાદાસ્પદ નિર્ણય 20 માર્ચે “વી ધ વુમન ઓફ ઈન્ડિયા” નામની સંસ્થા દ્વારા સુપ્રીમ કોર્ટના ધ્યાન પર લાવવામાં આવ્યો હતો, ત્યારબાદ સુપ્રીમ કોર્ટે સુઓમોટો સંજ્ઞાન લીધું હતું અને સુનાવણી શરૂ કરી હતી. બુધવારે કેસની સુનાવણી દરમિયાન જસ્ટિસ બીઆર ગવઈ અને જસ્ટિસ ઓગસ્ટિન જ્યોર્જ મસીહની બેન્ચે ઉપરોક્ત આદેશ આપ્યો હતો. આ મામલો સુનાવણી માટે આવતાની સાથે જ સોલિસિટર જનરલે કહ્યું કે તેમને હાઈકોર્ટના આ નિર્ણય સામે ગંભીર વાંધો છે.
આ કેસ ન્યાયાધીશની અસંવેદનશીલતા દર્શાવે છે: કોર્ટ
એટર્ની જનરલ પણ કોર્ટમાં હાજર હતા. બેન્ચના વડા ન્યાયાધીશ ગવઈએ કહ્યું કે આ ખૂબ જ ગંભીર મામલો છે અને તે ન્યાયાધીશની અસંવેદનશીલતા સંપૂર્ણપણે દર્શાવે છે. જસ્ટિસ ગવઈએ કહ્યું કે ન્યાયાધીશ વિરુદ્ધ આવા કઠોર શબ્દો વાપરવા બદલ અમને દુઃખ છે. તેમણે કહ્યું કે એવું નથી કે હાઈકોર્ટે સુનાવણી દરમિયાન તાત્કાલિક આ આદેશ આપ્યો હોય.
આ કેસમાં ચુકાદો ૧૩ નવેમ્બર, ૨૦૨૪ ના રોજ અનામત રાખવામાં આવ્યો હતો અને લગભગ ચાર મહિના પછી ચુકાદો જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો. આના પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે ચુકાદો લખનાર ન્યાયાધીશે કાળજીપૂર્વક વિચારણા કર્યા પછી નિર્ણય આપ્યો છે. સર્વોચ્ચ અદાલતે કહ્યું કે સામાન્ય રીતે તે આ તબક્કે સ્ટે ઓર્ડર જારી કરતી નથી, પરંતુ હાઇકોર્ટના આદેશના ફકરા 21, 24 અને 26 માં કરવામાં આવેલી ટિપ્પણીઓ કાયદાના સિદ્ધાંતોથી અજાણ છે અને અસંવેદનશીલ અને અમાનવીય અભિગમ દર્શાવે છે, તેથી તે ટિપ્પણીઓ પર સ્ટે આપવામાં આવ્યો છે.
જસ્ટ રાઇટ્સ ફોર ચિલ્ડ્રન સંસ્થાએ એક અલગ અરજી દાખલ કરી
કોર્ટે કેન્દ્ર સરકાર, ઉત્તર પ્રદેશ અને હાઈકોર્ટમાં પક્ષકાર બનેલા આરોપીઓને પણ નોટિસ જારી કરી હતી. ઉત્તર પ્રદેશના એડિશનલ એડવોકેટ જનરલ શરણ દેવ સિંહ ઠાકુરે રાજ્ય સરકાર વતી નોટિસ સ્વીકારી. આ કેસમાં, જસ્ટ રાઇટ્સ ફોર ચિલ્ડ્રન સંગઠને પીડિતા વતી દલીલ કરવા માટે એક અલગ અરજી પણ દાખલ કરી છે. સુપ્રીમ કોર્ટે આ અરજીને પણ સુનાવણી માટે મુખ્ય કેસ સાથે જોડવાનો આદેશ આપ્યો છે.
સોલિસિટર જનરલ મહેતાએ કહ્યું કે હાઇકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ રોસ્ટરના માસ્ટર છે અને જો કેટલાક પગલાં લેવામાં આવ્યા હોત તો તે યોગ્ય હોત. બેન્ચે સુપ્રીમ કોર્ટ રજિસ્ટ્રીને આદેશ તાત્કાલિક અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટના રજિસ્ટ્રાર જનરલને મોકલવાનો નિર્દેશ આપ્યો, જેઓ તેને તાત્કાલિક હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ સમક્ષ રજૂ કરશે. સુપ્રીમ કોર્ટે હાઇકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશને આ મામલાની તપાસ કરવા અને યોગ્ય કાર્યવાહી કરવા વિનંતી કરી છે.
