સ્વસ્થ ગુજરાત : મેદસ્વિતા મુક્ત ગુજરાત મેદસ્વિતા ઘટાડવા માટે રોજ આટલું અવશ્ય કરો
પંચમહાલ ગોધરા
નિલેશભાઈ દરજી શહેરા
આજના સમયમાં માણસ માટે સુખી જીવનની સૌથી મહત્વની કડી છે સારું સ્વાસ્થ્ય અને નિરોગી શરીર. પરંતુ સારા સ્વાસ્થ્ય જાળવી રાખવામાં સૌથી મોટું પડકાર બની રહી છે મેદસ્વિતા અને તેના માટે જવાબદાર કેટલાક કારણો. તો આજે આપણે જાણીશું કે કેવી રીતે મેદસ્વિતાને નિયંત્રીત કરી શકાય છે અને તેમાંથી મુક્ત પણ થઈ શકાય છે.
મેદસ્વિતા ઘટાડવા માટે નિયમિત જીવનશૈલી, સંતુલિત આહાર અને શારીરિક સક્રિયતા જરૂરી છે. જેમાં સંતુલિત આહાર, વ્યાયામ, પૂરતું પાણી અને પુરતી ઊંઘ તથા તણાવ નિયંત્રણ જેવી કેટલીક દૈનિક ટેવો અપનાવીને વજન નિયંત્રિત કરી શકાય છે.તો આવો ઉપરની ટેવોને વિગતે જાણીએ!
* *સંતુલિત આહાર :* રોજ ફાઈબરયુક્ત ખોરાક જેમ કે લીલા શાકભાજી (પાલક, બ્રોકોલી), આખા અનાજ (ઓટ્સ, બાજરી), દાળ અને ઓછી કેલરીવાળા ફળો (સફરજન, પપૈયું) ખાવા જોઈએ. પ્રોસેસ્ડ ખોરાક, ખાંડ અને તળેલું ટાળવું જોઈએ તથા નાના પ્રમાણમાં ૪-૫ વખત ભોજન લેવાથી ભૂખ નિયંત્રણમાં રહે છે
* *વ્યાયામ :* દરરોજ ૩૦-૪૫ મિનિટ શારીરિક પ્રવૃત્તિ કરો. ઝડપી ચાલવા, દોડવા કે યોગ કરવાથી (જેમ કે સૂર્યનમસ્કાર) અથવા સાયકલિંગથી ચરબી બળે છે. શક્તિ તાલીમ (સ્ટ્રેન્થ ટ્રેનિંગ) સપ્તાહમાં ૨-૩ વખત કરવાથી સ્નાયુઓ મજબૂત થાય છે.
* *પૂરતું પાણી :* દરરોજ ૨.૫-૩.૦ લીટર પાણી પીવું જોઈએ. પાણી મેટાબોલિઝમ વધારે છે અને શરીરમાંથી ઝેરી તત્વો બહાર કાઢે છે. લીંબુ પાણી કે ગ્રીન ટી પણ ફાયદાકારક હોય છે.
* *પૂરતી ઊંઘ :* રાત્રે ૭ થી ૮ કલાકની ઊંઘ લેવી જોઈએ. પૂરતી ઊંઘ ન મળે તો ઊંઘની ઉણપથી તણાવ અને ભૂખ વધારતા હોર્મોન્સ (કોર્ટિસોલ) વધે છે જે અંતે વજન વધારવામાં જવાબદાર બને છે.
* *તણાવ નિયંત્રણ :* ધ્યાન, પ્રાણાયામ (જેમ કે અનુલોમ-વિલોમ) અથવા શાંત ચિંતનથી તણાવ ઘટાડી શકાય છે. તણાવ ભાવનાત્મક ખોરાક લેવાનું કારણ બને છે. જેના લીધે વજન અને સ્વાસ્થ્ય પર અસર થાય છે.
*સાવચેતી*: મેદસ્વિતા નિયંત્રણમાં કોઈપણ આહાર અને વ્યાયામ શરૂ કરતા પહેલાં ડોક્ટર કે ડાયેટિશિયનની સલાહ લેવી જોઈએ , ખાસ કરીને જો તમને ડાયાબિટીસ, હૃદયરોગ કે અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યા હોય તો નિષ્ણાતની સલાહ લેવી જરૂરી છે.