પહેલગામ હુમલા બાદ યોજાયેલી સર્વપક્ષીય બેઠકમાં કેન્દ્ર સરકારે સુરક્ષામાં ખામી સ્વીકારી છે. ઉપરાંત, જવાબદારો સામે કાર્યવાહી કરવાની વાત કરવામાં આવી છે. જે બાદ એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે કેન્દ્ર સરકાર ટૂંક સમયમાં મોટી કાર્યવાહી કરી શકે છે.
જમ્મુ અને કાશ્મીરના પહેલગામમાં થયેલા મોટા આતંકવાદી હુમલામાં 26 પ્રવાસીઓના મોત થયા છે જ્યારે દસથી વધુ લોકો ઘાયલ થયા છે. ગુરુવારે બોલાવાયેલી સર્વપક્ષીય બેઠકમાં કેન્દ્ર સરકારે કહ્યું કે જમ્મુ-કાશ્મીરમાં પરિસ્થિતિ સુધરી રહી છે. ત્યાં પ્રવાસન સહિત અન્ય વ્યવસાયો ખૂબ જ ઝડપથી વિકસી રહ્યા હતા. ‘બધું બરાબર ચાલી રહ્યું છે’ છતાં, પહેલગામમાં થયેલો આતંકવાદી હુમલો એક ‘ભૂલ’ હતી. સરકારે પોતાની ભૂલ સ્વીકાર્યા પછી, હવે જમ્મુ અને કાશ્મીરના સ્થાનિક વહીવટી અધિકારીઓ શંકાના ઘેરામાં આવી ગયા છે.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, જમ્મુ અને કાશ્મીરના ઉપરાજ્યપાલ મનોજ સિંહાએ આ સંદર્ભમાં મુખ્ય સચિવ અને ડીજીપી સહિત અન્ય અધિકારીઓ સાથે બેઠક યોજી છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ટૂંક સમયમાં સ્થાનિક વહીવટી અધિકારીઓ સામે કાર્યવાહી કરવામાં આવી શકે છે. જોકે, અનંતનાગ જિલ્લાના સિનિયર પોલીસ કેપ્ટન અમૃતપાલ સિંહ ‘આઈપીએસ’ એ પહેલગામમાં થયેલા આતંકવાદી હુમલાના એક દિવસ પહેલા ચાર્જ સંભાળી લીધો હતો.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, સરકારે આ મામલે પોતાની ‘ભૂલ’ સ્વીકારી છે. હવે તેનો આક્રોશ ઘણા લોકો પર પડી શકે છે. ભલે કોઈએ વિચાર્યું ન હોય કે પહેલગામની ‘બૈસરન’ ખીણમાં આતંકવાદી હુમલો થઈ શકે છે. તે સામાન્ય રીતે જૂનની આસપાસ પ્રવાસીઓ માટે ખુલ્લું મૂકવામાં આવે છે. જિલ્લા વહીવટીતંત્ર પાસે ક્યારે અને કેટલા પ્રવાસીઓ ત્યાં જઈ રહ્યા છે તેની માહિતી હોય છે.
આ પછી, વહીવટીતંત્ર દ્વારા ત્યાં સુરક્ષા વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી. આ વખતે જિલ્લા વહીવટીતંત્રને ખબર પણ નહોતી કે પ્રવાસીઓ ત્યાં પહોંચી ગયા છે. 20 એપ્રિલથી ‘બૈસરન’ ખીણમાં પ્રવાસીઓના જૂથો આવવા લાગ્યા. જિલ્લા વહીવટીતંત્રને આ વિશે ખબર પડી નહીં. હવે તપાસ કરવામાં આવી રહી છે કે પ્રવાસીઓને ત્યાં લઈ જનારા લોકો કોણ હતા, પરંતુ તેમણે જિલ્લા વહીવટીતંત્રને જાણ કરવાનું જરૂરી માન્યું નહીં.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં સુરક્ષા દળોની ભારે હાજરી રહે છે. આ સ્થળે CRPF પણ તૈનાત કરવામાં આવ્યું હતું. CRPFની 116મી બટાલિયન હજુ પણ પહેલગામ શહેરમાં તૈનાત છે. દળ તૈનાત કરવાનો નિર્ણય સ્થાનિક વહીવટીતંત્ર દ્વારા લેવામાં આવે છે. જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં ધમકીના ઇનપુટ્સ આવતા રહે છે. નવાઈની વાત એ છે કે હુમલા દરમિયાન ઘટનાસ્થળે એક પણ સુરક્ષા કર્મચારી હાજર નહોતો. પીડિતોએ પોતે ફોન પર વહીવટીતંત્રને હુમલાની જાણ કરી હતી.
આ મુદ્દા પર LG, CS અને DGP ની બેઠકમાં વિચારણા કરવામાં આવી છે. સ્થાનિક વહીવટીતંત્રને પ્રવાસીઓના આગમન વિશે કેમ ખબર ન પડી? શું પ્રવાસી માર્ગદર્શકો કે હોટેલ માલિકોએ વહીવટીતંત્રને ગેરમાર્ગે દોરવાનો પ્રયાસ કર્યો છે? વાસ્તવમાં, પ્રવાસીઓ ‘બૈસરન’ ખીણમાં આવી રહ્યા છે, આ અંગે કોઈ SOP બનાવવામાં આવી નથી. જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં મોટાભાગના સ્થળોએ QRT હાજર છે. આપત્તિના કિસ્સામાં, આ ટીમ દસથી પંદર મિનિટમાં ઘટના સ્થળે પહોંચી જાય છે.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે, અનંતનાગના ડીએમ, એસએસપી, જિલ્લા આપત્તિ સમિતિ અને પ્રવાસન વિભાગ વગેરે રડાર પર છે. આ વિભાગો પાસેથી જવાબો માંગવામાં આવી રહ્યા છે. ખૂબ જ ટૂંક સમયમાં ઘણા અધિકારીઓ સામે કાર્યવાહી થઈ શકે છે. આ ઉપરાંત, પ્રવાસીઓને અહીં લાવનારા ટુરિસ્ટ ગાઇડ અને હોટલ માલિકો પણ શંકાના ઘેરામાં આવી ગયા છે.
સર્વપક્ષીય બેઠકમાં, સંરક્ષણ મંત્રીએ તમામ નેતાઓને સુરક્ષા પર કેબિનેટ સમિતિ (CCS) દ્વારા લેવામાં આવેલી કાર્યવાહી વિશે માહિતી આપી. આ ઉપરાંત, ગૃહ મંત્રાલય અને આઈબીના અધિકારીઓએ પણ નેતાઓને જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી ત્યાં બધું સામાન્ય છે. આમ છતાં આ આતંકવાદી હુમલો એક ‘ભૂલ’ છે. બેઠક બાદ લોકસભા સાંસદ ઓવૈસીએ કહ્યું હતું કે, ત્યાં CRPF કેમ તૈનાત ન કરવામાં આવ્યું.
કોંગ્રેસ કાર્યકારી સમિતિ 22 એપ્રિલના રોજ જમ્મુ અને કાશ્મીરના પહેલગામમાં થયેલા ભયાનક આતંકવાદી હુમલાની સખત નિંદા કરે છે અને તેને ભારતીય પ્રજાસત્તાકના મૂલ્યો પર સીધો હુમલો ગણાવે છે. બેઠક દરમિયાન ગંભીર સુરક્ષા અને ગુપ્તચર ભૂલો પર પ્રશ્ન ઉઠાવતા, એક ઠરાવ પસાર કરવામાં આવ્યો જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે પહેલગામ એક અત્યંત સુરક્ષિત વિસ્તાર માનવામાં આવે છે. ત્યાં ત્રણ સ્તરીય સુરક્ષા વ્યવસ્થા ગોઠવવામાં આવી છે. કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલય હેઠળ આવતા આ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં થયેલા હુમલાની પૃષ્ઠભૂમિમાં સુરક્ષા વ્યવસ્થાની ખામીઓ અને પ્રણાલીગત ભૂલોની વિગતવાર અને નિષ્પક્ષ તપાસ થવી જોઈએ. જાહેર હિતમાં આ પ્રશ્નો ઉઠાવવા મહત્વપૂર્ણ છે જેથી અસરગ્રસ્ત પરિવારો સ્પષ્ટપણે ન્યાય થતો જોઈ શકે.
આગામી દિવસોમાં શરૂ થનારી અમરનાથ યાત્રા માટે સંપૂર્ણ સુરક્ષાની માંગ કરતા, કોંગ્રેસ કાર્યકારી સમિતિએ એમ પણ કહ્યું કે આ વાર્ષિક યાત્રામાં દેશભરમાંથી લાખો શ્રદ્ધાળુઓ ભાગ લે છે. તેમની સુરક્ષાને રાષ્ટ્રીય પ્રાથમિકતા તરીકે જોવી જોઈએ. આ માટે નક્કર, પારદર્શક અને સક્રિય સુરક્ષા પગલાં તાત્કાલિક અમલમાં મૂકવા જોઈએ. યાત્રાળુઓની સુરક્ષાની સાથે જમ્મુ અને કાશ્મીરના લોકો, જેમનું જીવન પર્યટન પર નિર્ભર છે તેમની આજીવિકાનું પણ રક્ષણ થવું જોઈએ.
